Dieta przy dnie moczanowej – czego unikać?

Dna moczanowa, znana również jako podagra, to choroba metaboliczna wynikająca z nadmiernego gromadzenia się kwasu moczowego w organizmie. Charakteryzuje się ona nagłymi atakami bólu, obrzękiem i zaczerwienieniem stawów, najczęściej dużego palca u stopy. Kluczowym elementem w zarządzaniu dną moczanową jest odpowiednia dieta, która pomaga zredukować poziom kwasu moczowego we krwi i minimalizować ryzyko ataków choroby. Dowiedz się więcej na temat diety przy dnie moczanowej!

Kilka słów o kwasie moczowym

Kwas moczowy powstaje w wyniku metabolizmu puryn, substancji chemicznych znajdujących się w niektórych pokarmach oraz w ciele człowieka. Zazwyczaj kwas moczowy jest rozpuszczany we krwi, a następnie wydalany przez nerki z moczem. Jednak w przypadku nadmiernego spożycia puryn lub problemów z wydalaniem kwasu moczowego, jego poziom we krwi wzrasta, co prowadzi do odkładania się kryształków moczanu sodu w stawach, powodując bolesne objawy dny moczanowej.

Produkty, których należy unikać przy dnie moczanowej

1. Mięso czerwone i podroby
   • Wołowina, jagnięcina, wieprzowina oraz podroby takie jak wątroba, nerki, serca i mózgi są bogate w puryny, które w organizmie przekształcają się w kwas moczowy. Regularne spożywanie tych produktów może znacznie zwiększyć ryzyko wystąpienia ataków podagry.
2. Ryby i owoce morza
   • Niektóre ryby, takie jak sardynki, makrela, śledź oraz owoce morza, takie jak małże, krewetki i kraby, również zawierają wysokie ilości puryn. Chociaż ryby są zdrowym źródłem białka i kwasów omega-3, osoby z dną moczanową powinny ograniczać ich spożycie lub wybierać te gatunki, które zawierają mniej puryn.
3. Alkohol
   • Alkohol, zwłaszcza piwo i napoje spirytusowe, jest jednym z głównych czynników ryzyka wystąpienia dny moczanowej. Piwo zawiera zarówno puryny, jak i alkohol, który zmniejsza zdolność organizmu do wydalania kwasu moczowego. Wino, choć w mniejszym stopniu niż piwo, również może przyczynić się do wzrostu poziomu kwasu moczowego, zwłaszcza gdy spożywane jest w nadmiarze.
4. Napoje słodzone fruktozą
   • Napoje gazowane i inne słodzone napoje, które zawierają syrop glukozowo-fruktozowy, są kolejnym produktem, którego należy unikać. Fruktoza zwiększa produkcję kwasu moczowego, co może prowadzić do zaostrzenia objawów dny moczanowej. Badania wykazują, że osoby regularnie spożywające napoje słodzone mają wyższe ryzyko rozwoju tej choroby.
5. Produkty bogate w tłuszcze nasycone
   • Tłuste mięsa, pełnotłuste produkty mleczne i inne źródła tłuszczów nasyconych mogą przyczyniać się do zwiększenia poziomu kwasu moczowego. Tłuszcze te mogą również wpływać na funkcjonowanie nerek, co utrudnia wydalanie kwasu moczowego z organizmu.
6. Słodycze i przetworzone jedzenie
   • Cukry proste i przetworzone produkty spożywcze mogą nie bezpośrednio wpływać na poziom kwasu moczowego, ale ich nadmierne spożycie jest związane z otyłością i zaburzeniami metabolicznymi, które mogą zwiększać ryzyko ataków dny moczanowej. Dlatego zaleca się ograniczenie spożycia ciast, ciastek, słodyczy i przetworzonej żywności.

Co jeść przy dnie moczanowej?

Choć lista produktów, których należy unikać, może wydawać się długa, istnieje wiele zdrowych alternatyw, które mogą pomóc w zarządzaniu dną moczanową. Dieta powinna być oparta na produktach o niskiej zawartości puryn, takich jak:

• Owoce i warzywa: Większość owoców i warzyw jest niskopurynowa i bogata w przeciwutleniacze, co może pomóc w redukcji stanów zapalnych.
• Produkty pełnoziarniste: Ryż brązowy, owies, jęczmień i inne pełnoziarniste produkty są doskonałym źródłem błonnika i mają niską zawartość puryn.
• Chudy nabiał: Produkty takie jak jogurt naturalny, mleko odtłuszczone i sery o niskiej zawartości tłuszczu są bezpiecznym źródłem białka dla osób z dną moczanową.
• Rośliny strączkowe: Chociaż fasola i soczewica zawierają puryny, ich spożycie w umiarkowanych ilościach jest dozwolone, gdyż mają niski wpływ na poziom kwasu moczowego w porównaniu do mięsa.
• Orzechy i nasiona: Te produkty są dobrym źródłem zdrowych tłuszczów i białka, które nie zwiększają poziomu kwasu moczowego.

Podsumowanie

Dna moczanowa to przewlekła choroba, którą można skutecznie kontrolować za pomocą odpowiedniej diety. Unikanie pokarmów bogatych w puryny, takich jak mięso czerwone, podroby, ryby, owoce morza, alkohol oraz napoje słodzone fruktozą, może znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia ataków. Warto również ograniczyć spożycie tłuszczów nasyconych oraz przetworzonych produktów. W zamian, dieta powinna być bogata w owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, chudy nabiał, rośliny strączkowe oraz orzechy. Regularne konsultacje z dietetykiem oraz lekarzem mogą pomóc w dostosowaniu diety do indywidualnych potrzeb i w zapobieganiu nawrotom choroby.

Sprawdź także: Jakie produkty mają najwięcej cholesterolu?

Źródła:

• Choi HK, Atkinson K, Karlson EW, Willett W, Curhan G. (2004). “Purine-rich foods, dairy and protein intake, and the risk of gout in men.” New England Journal of Medicine, 350(11), 1093-1103.
• Zhang Y, Neogi T, Chen C, Chaisson CE, Hunter DJ, Choi HK. (2004). “Purine-rich foods, dairy and protein intake, and the risk of gout in women.” Arthritis & Rheumatology, 50(9), 3126-3132.
• Richette P, Bardin T. (2010). “Gout.” Lancet, 375(9711), 318-328.